هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
تحلیل روند تولید شکر در ایران (1360 تا ۱۴۰۳)
نمودار ارائه‌شده نشان‌دهنده میزان شکر تولیدی در ایران طی سال‌های 1360 تا ۱۴۰۳ است. این روند نشان می‌دهد که تولید شکر در کشور تحت تأثیر سیاست‌های کشاورزی، شرایط اقلیمی، نوسانات واردات و اصلاحات صنعتی قرار داشته است.
روند کلی تولید شکر
دوران آغازین و سطح پایین تولید (1360 تا ۱۳۵۵)
- تولید شکر در این دوره بین ۱ تا ۲ میلیون تن در نوسان بوده است.
- نبود تکنولوژی مدرن در صنایع قند و محدودیت در سطح زیرکشت چغندر و نیشکر از عوامل اصلی پایین بودن تولید بود.
دوران رشد تدریجی (۱۳۵۵ تا ۱۳۶۵)
- از نیمه دهه ۵۰ به بعد تولید افزایش نسبی یافت و به حدود ۳ تا ۴ میلیون تن رسید.
- سیاست‌های خودکفایی در محصولات اساسی و توسعه کارخانه‌های قند در این بازه مؤثر بوده است.
جهش تولید و دوران طلایی (۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵)
- در این بازه، تولید شکر ایران به ۵ تا ۶.۵ میلیون تن رسید.
- افزایش سطح زیرکشت نیشکر در خوزستان و بهبود عملکرد چغندر قند از دلایل اصلی این جهش بود.
افت تولید در دهه ۷۰
- حوالی سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۵، تولید با افتی محسوس روبه‌رو شد و به ۲ تا ۳ میلیون تن کاهش یافت.
- خشکسالی‌ها و کاهش بهره‌وری در برخی واحدهای تولیدی دلیل اصلی این افت بود.
صعود به قله تولید (دهه ۸۰ و ۹۰)
- در این بازه تولید شکر ایران در برخی سال‌ها به بیش از ۱۰ میلیون تن نیز رسید.
- این دوره را می‌توان دوران اوج تولید شکر ایران دانست که ناشی از توسعه طرح‌های نیشکر در خوزستان و افزایش بهره‌وری کارخانه‌ها بود.
نوسانات اخیر (۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳)
- طی این سال‌ها تولید شکر بین ۷ تا ۸ میلیون تن در نوسان بوده است.
- تحریم‌ها، کمبود آب در مناطق نیشکر خوزستان و تغییر سیاست‌های واردات و تعرفه‌ها از عوامل این نوسانات محسوب می‌شوند.
عوامل مؤثر بر تغییرات
سیاست‌های دولتی
- افزایش تعرفه واردات شکر در دوره‌هایی منجر به رشد تولید داخلی شد.
- آزادسازی واردات در برخی سال‌ها موجب کاهش انگیزه تولیدکنندگان داخلی گردید.
شرایط اقلیمی
- خشکسالی و محدودیت منابع آبی به‌ویژه در مناطق کشت نیشکر (خوزستان) از مهم‌ترین چالش‌ها بوده است.
پیشرفت تکنولوژی و اصلاح بذر
- استفاده از ارقام پرعیار چغندر و توسعه کارخانه‌های نیشکر نقش کلیدی در رشد تولید ایفا کردند.
جمع‌بندی
- تولید شکر ایران از سطح کمتر از ۲ میلیون تن در دهه ۴۰ به سطح ۱۰ میلیون تن در دهه ۸۰ و ۹۰ رسید.
- بیشترین تولید شکر در حوالی سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ ثبت شده است.
- نوسانات اخیر نشان‌دهنده تأثیر مستقیم تغییرات آب‌وهوایی و سیاست‌های تجاری بر تولید است.
